ಪುಸ್ತಕ್: ಪಾನಾಂಚ್ ಫುಲಾಂ ಜಾತಾನಾ
ಕವಿ: ಮೊನಿಕಾ ಡೆ’ಸಾ ಮಥಾಯಸ್, ಡಬ್ಲಿನ್
ಪ್ರಕಾರ್: ಕವಿತಾ
ಸಂಪಾದನ್: ವಲ್ಲಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್
ಪ್ರಸ್ತಾವನ್: ಪ್ರಸನ್ನ್ ನಿಡ್ಡೊಡಿ
ಪರ್ಗಟ್ಣಾರ್: ಆಶಾವಾದಿ ಪ್ರಕಾಶನ್
ಪಾನಾಂ: 92
ಮೋಲ್: ರು. 150
ಇಸ್ವಿ: 2023 

ಮೊನಿಕಾ ಬಾಯ್, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಶೆತಾಂತ್ಲೆಂ ವಳ್ಕೆಚೆಂ ನಾಂವ್. ಕಾಣಿಯೊ, ಲೇಖನಾಂ ಅನಿ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಶೆತಾಂತ್ ತಿಣೆ ನಿರಂತರ್ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲಾ ಅಜುನ್ ತೊ ಚಾಲು ದವರ್ಲಾ. ಸ್ತ್ರೀ ಸಂವೇದಿತ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ರಚ್ಪಾಕ್ ಹೆಂ ಭೋವ್ ಉಪ್ಕಾರಾಕ್ ಪಡ್ಚೆ ತಸಲೆಂ. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಶೆತಾಂತ್, ಸ್ತ್ರಿ ಲೇಖಕಿಂಚಿ ದೇಣ್ಗಿ ಬರ್ಪೂರ್ ಆಸ್ಲ್ಯಾರಿ, ಅರ್ವಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ತಾಂಚ್ಯಾ ಸಂಖ್ಯಾಚಿ ದೆಂವ್ಣಿ ಝಳ್ಕೊಂಕ್ ಲಾಗ್ಲ್ಯಾ. ಮಾಧ್ಯಮಾಂಚ್ಯಾ ಸ್ಪರ್ಧ್ಯಾಂ ಮಧೆಂ, ಭಾಷೆಚ್ಯಾ ಮೊಗಾರ್ ಪಡೊನ್, ತಿಚ್ಯಾ ವಾಡಾವಳಿಕ್ ತೆಂಕೊ ಸ್ತ್ರೀಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಯ್ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ. ತಿಚಿಂ ಭಗ್ಣಾಂ ತಿಂ ತಿಚಿಂ ಮಾತ್ರ್ ಆಸ್ಯೆತಾ, ತಿ ಮಾತ್ರ್ ತಾಂಕಾಂ ರೂಪ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಸಕ್ತಾ. ಹ್ಯಾ ದಿಶೆನ್, ಮೊನಿಕಾ ಬಾಯೆನ್, ಪಯ್ಶಿಲ್ಯಾ ಡಬ್ಲಿನಾಂತ್ ಆಸೊನ್, ವಾವ್ರ್ ಕರ್ತಾನಾ, ಕೊಂಕ್ಣೆಚೊ ಪೋಸ್ ಕರ್ಚೊ ವ್ಹಡ್ ಅಭಿಮಾನಾಚಿ ಗಜಾಲ್.

ಮೊನಿಕಾ ಡೆ 'ಸಾ ಮಥಾಯಸ್, ಮ್ಹಾಕಾ ಮೊನಿಕಾ ಬಾಯ್ ಮ್ಹಣ್‌ಚ್ ಮೊಗಾಚಿ, ವೃತ್ತೆನ್ ತಿ ಏಕ್ ನರ್ಸ್. ತಿಚೆಂ "ಪಾನಾಂಚ್ ಫುಲಾಂ ಜಾತಾನಾ" ಕವಿತಾ ಪುಸ್ತಕ್ ಮ್ಹಜೆ ಹಾತಿಂ ಪಾವ್ಲೆಂ, ಎಕಾ ಖಿಣಾನ್ ತ್ಯಾ ಮುಖ್ ಪಾನಾನ್‌ಚ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಧರ್ನ್ ದವರ್ಲೆಂ!. ಕಾರಾಣ್, ಹೆಂಚ್ ಫುಲ್, ಆಮ್ಗೆಲ್ಯಾ ಅಂಗ್ಣಾ ಬಗ್ಲೆನಿಂ , ದೆಖ್ತೆಲ್ಯಾಂಚಿ ಮನಾಂ ವೊಡ್ತಾ, ಹೆಂ ಕಶೆಂ ಮೊನಿಕಾಬಾಯೆಕ್‍ಯೀ ಆಂವಡ್ಲೆಂ ಹೆಂ ಸವಾಲ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಧೊಸ್ತಾ!.

ಬರೆಂ, ಮೊನಿಕಾ ಬಾಯೆಚ್ಯೊ ಕವಿತಾ, ತವಳ್ ತವಳ್, ಜಾಳಿ ಜಾಗೆ ಆನಿ ಪತ್ರಾ ಪಾನಾಂನಿ ದಿಷ್ಟಿಕ್ ಪಡ್ತಾನಾ, ತ್ಯೊ ವಾಚುನ್ ಕಾಡ್ಯಾಶೆಂ ಭಗ್ ಲ್ಲೆಂ ಆಸಾ ಆನಿ ವಾಚ್ ಲ್ಲೆಂಯ್ ಆಸಾ. ಆತಾಂ, " ಪಾನಾಂಚ್ ಫುಲಾಂ ಜಾತಾನಾ" ಕವಿತೆಂಚೊ ಘೊಸ್ ಚ್ ಹಾತಾರ್ ಬಸ್ತಾನಾ, ವಾಚುನ್ ಕಾಡ್ಚೆಂ ಮನ್ ಮ್ಹಜೆಂ ಜಾಲೆಂ. ತಿಚ್ಯಾ ಕವಿತೆಂನಿ ಗೂಂಡ್ ಉಮಾಳೆ, ಇಮಾಜಿ ಜಾತಾತ್, ಖಂಚ್ಯಾಗಿ ಎಕಾ ಸುಮಧುರ್ ಭೊಂವಾರಾಕ್ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಕ್ ವರ್ನ್ ಪಾವಯ್ತಾತ್ ತೆಂ ಖರೆಂ. ಮ್ಹಾಕಾಯ್ ಅಶೆಂಚ್ ಜಾಲೆಂ. ಮನ್ಶ್ಯಾ ಜಿವಾಂ ಮಧೆಂ, ವಾವುರ್ಚ್ಯಾ, ಮೊನಿಕಾ ಬಾಯೆನ್, ಅವಯ್, ಬಾಪುಯ್, ಬುರ್ಗ್ಯಾಂ ಥಾವ್ನ್‌ಚ್ ಕವಿತಾ ಮಾಂಡುನ್ ಹಾಡ್ಲ್ಯಾತ್ ಜಶೆಂ ಮೊಂತಿ ಫೆಸ್ತಾ ನೊವೆನಾಂಕ್ ಬೊಶಿಯಾಂನಿ ಫುಲಾಂ ಮಾಂಡ್ತಾತ್!. ಹರ್ ಜೀವಿಂಚ್ಯಾ ಜಿವಿತಾ ವರ್ತುಲಾಂತ್ ಅವಯ್ಚೆಂ ಸ್ಥಾನ್ ಅನಿ ಮಹತ್ವ್ ತಿ ಉಕಲ್ನ್ ಧರ್ತಾ. ಆವಯ್ ಜಾಂವ್ಚೆಂ ಭಾಗ್, ನಶಿಭ್ ಆನಿ ತಿಚ್ಯಾ ಸಾವ್ಳೆಂತ್ ಜಿಯೆತೆಲ್ಯಾಂಕ್‍ಯೀ ತಿಣೆಂ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಕವಿತೆಂತ್ ಆಸ್ರೊ ದಿಲಾ.

ಬಾಪಾಯ್ಚ್ಯಾ ಮೊಗಾಚಿ ಹೊಗ್ಳಿಕ್, ರೂಚ್, ಭಗ್ಣಾಂ ಭೋವ್ ಮಾರ್ಮಿಕ್ ಪೂಣ್ ತಿತ್ಲೆಚ್ ಸರಳ್ ರಿತಿನ್ ತಿ ವರ್ಣನ್ ಕರಿತ್ ಫುಡೆಂ ಚಮ್ಕಾಲ್ಯಾ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಲಾನ್ಪಣಾಲಿಂ ಖಾಶೆಲಿಂ ಭಗ್ಣಾಂ, ಬಾಳ್ಪಣಾಚೊ ಖೆಳ್, ಮಝಾ, ಉತ್ರೊನ್ ವೆತಾಂ ಜಾಂವ್ಚೆ ಕಳ್ವಳೆ, ಪರತ್ ಬಾಳ್ಪಣಾಕ್ ವೆಂಗ್ಚೆ ಅತ್ರೆಗ್ ತಿಣೆಂ ದಾಕ್ಷೆಣೆವಿಣ್ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ವೊಳಿಂನಿ ಕಿರ್ಲಾತ್ ಘಾಲ್ಯಾತ್. ಲಗ್ನಾ ಉಪ್ರಾಂತ್, ಜೊಡ್ಯಾಂ ಮಧ್ಲೊ ವೆಗ್ಳಾಚಾರ್, ಕುಟಾಮ್ ಬಾಂಧುನ್ ಹಾಡುಂಕ್ ಕಾರಾಣ್ ಜಾತಾ ಖರೆಂ, ಪೂಣ್ ಹಾಚೆ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ದೋನ್ ಕಾಳ್ಜಾಂನಿ ಭಗ್ಚೆ ಅಟೆವಿಟೆ, ಲಾಂಬ್ ರಾಕೊಂಕ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯೊ ಘಡಿಯೊ ಆನಿ ಪರತ್ ಎಕ್ವೊಟ್ಚೊ ಮೋಗ್ ಕವಿತಾ ರಸಿಕಾಂಕ್ ಮೆಚ್ವಾಜೆ ಜಾಲ್ಲೊ ಅಸೊ ಆಸಾ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಮಾಯ್- ಗಾಂವಾಚ್ಯೊ ಗೊಡ್ಶ್ಯೊ ಯಾದಿ ಆನಿ ಮೊಗ್ರ್ಯಾಂ ಪರ್ಮೊಳ್ ಪರ್ಯಾನ್, ಮೊನಿಕಾ ಬಾಯೆನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಕವಿತೆಂನಿ ಖತ್ಕತಾಯ್ಲಾ.

ಕವಿತೆಂ ಭಿತರ್ "ಫರಕ್" ಕವಿತೆಂತ್, ಆದ್ಲ್ಯಾ ಆನಿ ಆತಾಂಚ್ಯಾ ಎಕಾ ಪವಿತ್ರ್ ಸಂಬಂಧಾಚೆರ್ ವಿಣ್‌ಲ್ಲಿ ಕವಿತಾ ಕಾಳ್ಜಾಕ್ ಚಡ್ ಆಪ್ಟಾತಾ. ತಶೆಂಚ್ ದುದಾಚ್ಯಾ ಬಾಳಾಚೊ ಆನಿ ಆವಯ್ ಮಧ್ಲೊ ಸಂಬಂಧ್‌ಯೀ, ಏಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಆಮ್ಚ್ಯಾಚ್ ಬಾಳ್ಪಣಾಚ್ಯಾ ದಿಸಾಂಕ್ ಆಮ್ಕಾಂ ತಾಂಡುನ್ ವರ್ತಾ.

ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಕಾಳಾಚೆಂ ಐತಿಹಾಸಿಕ್ ಅನಿ ದುರಂತ್ ಮಯ್ ಘಡಿತ್, ಕೊರೊನಾ, ಕವಿತೆಂನಿ ಪುಷ್ಕಳ್ ವ್ಹಾಳ್ಳಾಂ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್. ಹ್ಯಾ ಘಡಿತಾಂತ್ ಬಲಿ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಜಿವಾಂಚ್ಯೊ ಯಾದಿ, ಸಂಧಿಗ್ಧ್ ಪರಿಸ್ಥಿತೆಕ್ ವಳಗ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಲ್ಹಾನಾಂ- ವ್ಹಡಾಂಚೊ ಉಲ್ಲೇಖ್ , ಮೊನಿಕಾ ಬಾಯೆನ್, ಸಾದ್ಯಾ ಪುಣ್ , ಕಾಳ್ಜಾಕ್ ಲಾಗ್ಚ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂ ಧಾರಿರ್ ಖೆಳಯ್ಲಾ. ಪಾನಾಂಚ್ ಫುಲಾಂ ಜಾತಾನಾ ಕವಿತೆಂತ್, ನಶ್ವರ್ ಜಿವಿತಾಚಿ ಪಿಂತ್ರಾವ್ಣಿ ಬರಿ ಲಾಗ್ಲ್ಯಾ, ಧರ್ತೆಚ್ಯಾ ವಿವಿಧ್ ಸನ್ನಿವೇಶಾಂನಿ ಆನಿ ರಂಗಾನಿಂ ಕವಿತೆಕ್ ಸೊಭಾಯ್ ಚಡ್ಲ್ಯಾ.

ಪಿಡೆಸ್ತಾಂಚಿ ಸೆವಾ ಮೊನಿಕಾ ಬಾಯೆಚೆಂ ಕಾವ್ಯಾಳ್ ಪಯ್ಣಾಚೆಂ ಟೊನಿಕ್. ದೆಕುನ್ ತ್ಯಾ ಥಳಾಚೆರ್ ತಿಚಿಂ ಕಲ್ಪನಾಂ, ಬಗ್ಣಾಂ, ಅನ್ಬೋಗ್, ಜಾಯ್ತೆ ತಿಚ್ಯಾ ಕವಿತೆಂನಿ ಚಿಡ್ಕೊನ್ ಬಸ್ಲ್ಯಾತ್, ಅಟ್ಟೆಂತ್ಲ್ಯಾ ಕಳ್ಯಾಂ ಭಾಷೆನ್. ಪಿಡೆಸ್ತಾಕ್ ಬರೊ ಕರ್ಚ್ಯಾ ದಿಶೆನ್, ದೆವಾಚೆರ್ ಭರ್ವಾಸೊನ್ ಆಸ್ಚೆಂ ಕಿತ್ಲೆಂ ಗರ್ಜ್, ವಿಜ್ಞಾನ್‌ಚ್ ಸಗ್ಳೆಂ ಕರ್ತಾ, ಮ್ಹಣ್ ಭರ್ವಾಸ್ಚ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ತಿಣೆಂ ಚಿಮ್ಟೊ ಕಾಡ್‌ಲ್ಲೆಬರಿ " ನರ್ಸಾಚೆಂ ಪಾಸ್ಖಾಂ ಫೆಸ್ತ್ " ಕವಿತಾ ಸವಾಲ್ ಉಡಯ್ತಾ.

ಪರ್ಗಾವಾಂತ್ಲೆ ಜಿವಿತ್ ಕಾನಡಿ ಭಾಶೆಚ್ಯಾ ಸಾಂಗ್ಣೆಪರಿಂ, "ದೂರದ ಬೆಟ್ಟ ನುಣ್ಣಗೆ" ಮ್ಹಣ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಚಿಂತುಂಕ್ ಕರಯ್ತಾ ಮೊನಿಕಾಬಾಯ್. ಪರ್ಗಾವಾಂವಿಶಿಂ ಸಾದ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಂಚೆಂ ಚಿಂತಾಪ್ ಆನಿ ಹಕೀಕತ್ ತಿ ಸೊಭಿತ್ ರಿತಿನ್ ಪಿಂತ್ರಾಯ್ತಾ. ರಾಂದ್ಪಾ ಕುಡಾಂತ್ ಯ್ ಭಗ್ಣಾಂ ಶಿಜವ್ನ್ , ಸಾಂಬಾರ್ ರಾಂದ್‍ಲ್ಲೆ ಪರಿಂ, ಸೊಡ್ ದೊಡಿಚೆಂ ಜಿವಿತ್, ಲಗ್ನಾ ಜೊಡ್ಯಾಂಚೆ ಮೊಗಾ ಜಿವಿತ್, ರುತಾ ಕರ್ಚೆ ಹಿಶಾರೆ, ಕವಿತೆಂನಿ ತಿಣೆಂ ಗುಂತ್ಲ್ಯಾತ್.

ಸಾಮಾಜಿಕ್ ಭಲಾಯ್ಕೆಕ್ ಭಿಗ್ಡಾಂವ್ಕ್, ಅತ್ಯಾಚಾರಾ ತಸಲಿಂ ಘಡಿತಾಂ ಕಿತ್ಲಿಂ ಮಾರೆಕಾರ್ ಮ್ಹಣ್ ತಿ ಕಳ್ವಳ್ತಾ. ಮೊಬಾಯ್ಲ್, ಮೋಗ್, ಪಯ್ಶೆ, ಕಾಂಟೊ ಅಸಲ್ಯಾ ಸಭಾರ್ ಇಮಾಜಿಂ ದ್ವಾರಿಂ ಮೊನಿಕಾ ಬಾಯೆನ್, ಸಾದ್ಯಾ ಭಾಶೆನ್, ಕೊಣೆಂಯ್ ಸಮ್ಜೊವ್ಯೆತ್ ತಸಲ್ಯಾ ಕವಿತೆಂಕ್ ಜಲ್ಮ್ ದಿಲಾ.

"ಪಾನಾಂಚ್ ಫುಲಾಂ ಜಾತಾನಾ", ಅನಿ ಥೊಡಿ ಕೃಷಿ ಕೆಲ್ಲಿ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ಅನಿಕ್‍ಯೀ ಬಳಿಷ್ಟ್ ಕವಿತಾ, ಮೊನಿಕಾಬಾಯೆಚ್ಯಾ ಲಿಖ್ಣೆಂತ್ ಕಿರ್ಲಾತ್ಯೊ, ಮ್ಹಣ್ ಭಗ್ಲೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ. ತಿಚ್ಯಾ ವ್ಯಸ್ತ್ ವಾವ್ರಾ ಥಳಾರ್, ಘರಾ ಭಿತರ್ ತಶೆಂ ಭಾಯ್ಲ್ಯಾ ವಾವ್ರಾಂತ್, 35 ಕವಿತಾಂಕ್ ಜೀವ್ ದಿಂವ್ಚೆಂ ಸಸಾರಾಯೆಚೆಂ ಕಾಮ್ ಖಂಡಿತ್ ನಯ್. ಪೂಣ್ ತಿ ಬರಯಿತ್ ಆಸಾ, ತಿ ಗಜಾಲ್ ಖುಶೆಚಿ. ಮನ್ಶ್ಯಾ ಮೊಲಾಂಕ್ , ಅನಿಕ್‍ಯೀ ಬಳಿಷ್ಟ್ ಜಾವ್ನ್ ಉಕ್ಲುನ್ ಧರ್ನ್, ಫುಡ್ಲ್ಯಾ ಪಿಳ್ಗೆಕ್, ತಿಂ ಹಾತಾಂತರ್ ಕರ್ಚ್ಯಾ ವಾವ್ರಾಂತ್, ಹೆಂ ಕವಿತಾ ಪುಸ್ತಕ್ ವಾವುರ್ಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸತ್. ಹ್ಯಾ ದಿಶೆನ್, ಫುಡೆಂಯ್, ಮೊಟೊ ವಾವ್ರ್ ಮೊನಿಕಾಬಾಯೆ ಥಾವ್ನ್ ಜಾಂವ್ದಿ ಮ್ಹಣ್ ಆಂವ್ಡೆತಾಂ, ಅನಿ ತಿಕಾ ಸರ್ವ್ ಬರೆಂ ಆಶೆತಾಂ.

- ಫೆಲ್ಸಿ ಲೋಬೊ ದೆರೆಬಯ್ಲ್ (ಮಾಯ್, 2023)

ಫೆಲ್ಸಿ ಲೋಬೊ ದೆರೆಬಯ್ಲ್: ಕೊಂಕಣಿ, ಕನ್ನಡ ತಶೆಂಚ್ ತುಳು ಭಾಸೆಂನಿ ಕವಿತಾ, ಲೇಕನಾಂ ಬರಂವ್ಚಿ ಹಿ ಸಾಂ ಲುವಿಸ್ ಹೈಸ್ಕೂಲಾಂತ್ ಶಿಕ್ಷಕಿ ಜಾವ್ನ್ ವಾವ್ರ್ ಕರುನ್ ಆಸಾ. ಕೊಂಕ್ಣಿ ನೇಮಾಳ್ಯಾಂನಿ, ಆಕಾಶ್‌ವಾಣಿ ಮಂಗ್ಳುರ್, ವಿಶ್ವ್ ಕೊಂಕಣಿ ಕೇಂದ್ರಚ್ಯಾ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಚ್ಯಾನಲಾಚೆರ್ ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಸಾದರ್ ಕೆಲಾಂ. ತರ್ಜಣೆಚೊ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲಾ, ಸಾಹಿತಿಕ್ ಸರ್ತೆಂನಿ ಇನಾಮಾಂ ಜೊಡ್ಲ್ಯಾಂತ್.

पुस्तक: पानांच फुलां जाताना
कवी: मोनिका डे’सा मथायस, डबलीन
प्रकार: कविता
संपादन: वल्लि क्वाड्रस
प्रस्तावन: प्रसन्न निड्डोडी
पर्गट्णार: आशावादि प्रकाशन
पानां: ९२
मॊल: रु. १५०
इस्वि: २०२३ 

मोनिका बाय, कोंकणी साहित्य शेतांतलें वळकेचें नांव. काणियो, लेखनां अनी कवितेच्या शेतांत तिणे निरंतर वावर केला अजून तो चालू दवरला. स्त्री संवेदीत साहित्य रचपाक हें भोव उपकाराक पडचे तसलें. कोंकणी साहित्य शेतांत, स्त्री लेखकिंची देणगी बर्पूर आसल्यारी, अर्विल्या दिसांनी तांच्या संख्याची देंवणी झळकोंक लागल्या. माध्यमांच्या स्पर्ध्यां मधें, भाषेच्या मोगार पडोन, तिच्या वाडावळीक तेंको स्त्रीयां थावन य गर्ज आसा. तिचीं भगणां तीं तिचीं मात्र आस्येता, ती मात्र तांकां रूप दीवंक सक्ता. ह्या दिशेन, मोनिका बायेन, पयशिल्या डबलिनांत आसोन, वावर कर्ताना, कोंकणेचो पोस कर्चो व्हड अभिमानाची गजाल.

मोनिका डे 'सा मथायस, म्हाका मोनिका बाय म्हण‌च मोगाची, वृत्तेन ती एक नर्स. तिचें "पानांच फुलां जाताना" कविता पुसतक म्हजे हातीं पावलें, एका खिणान त्या मूख पानान‌च म्हाका धर्न दवरलें!. काराण, हेंच फूल, आमगेल्या अंगणा बगलेनीं , देख्तेल्यांची मनां वोडता, हें कशें मोनिकाबायेक‍यी आंवडलें हें सवाल म्हाका धोसता!.

बरें, मोनिका बायेच्यो कविता, तवळ तवळ, जाळी जागे आनी पत्रा पानांनी दिषटीक पडताना, त्यो वाचून काड्याशें भग ल्लें आसा आनी वाच ल्लेंय आसा. आतां, " पानांच फुलां जाताना" कवितेंचो घोस च हातार बसताना, वाचून काडचें मन म्हजें जालें. तिच्या कवितेंनी गूंड उमाळे, इमाजी जातात, खंच्यागी एका सुमधूर भोंवाराक वाचप्याक वर्न पावयतात तें खरें. म्हाकाय अशेंच जालें. मनश्या जिवां मधें, वावुर्च्या, मोनिका बायेन, अवय, बापूय, बुर्ग्यां थावन‌च कविता मांडून हाडल्यात जशें मोंती फेसता नोवेनांक बोशियांनी फुलां मांडतात!. हर जीविंच्या जिविता वर्तुलांत अवयचें स्थान अनी महत्व ती उकलन धर्ता. आवय जांवचें भाग, नशीभ आनी तिच्या सावळेंत जियेतेल्यांक‍यी तिणें आपल्या कवितेंत आस्रो दिला.

बापायच्या मोगाची होगळीक, रूच, भगणां भोव मार्मीक पूण तितलेच सरळ रितीन ती वर्णन करीत फुडें चमकाल्या. आपल्या लानपणालीं खाशेलीं भगणां, बाळपणाचो खेळ, मझा, उत्रोन वेतां जांवचे कळवळे, परत बाळपणाक वेंगचे अत्रेग तिणें दाक्षेणेवीण कवितेच्या वोळिंनी किरलात घाल्यात. लग्ना उपरांत, जोड्यां मधलो वेगळाचार, कुटाम बांधून हाडुंक काराण जाता खरें, पूण हाचे पाटल्यान दोन काळजांनी भगचे अटेविटे, लांब राकोंक केल्ल्यो घडियो आनी परत एकवोटचो मोग कविता रसिकांक मेचवाजे जाल्लो असो आसा. आपल्या माय- गांवाच्यो गोडश्यो यादी आनी मोगऱ्यां पर्मोळ पऱ्यान, मोनिका बायेन आपल्या कवितेंनी खत्कतायला.

कवितें भितर "फरक" कवितेंत, आदल्या आनी आतांच्या एका पवित्र संबंधाचेर वीण‌ल्ली कविता काळजाक चड आपटाता. तशेंच दुदाच्या बाळाचो आनी आवय मधलो संबंध‌यी, एक पावटीं आमच्याच बाळपणाच्या दिसांक आमकां तांडून वर्ता.

आमच्या काळाचें ऐतिहासीक अनी दुरंत मय घडीत, कोरोना, कवितेंनी पुषकळ व्हाळ्ळां म्हण्येत. ह्या घडितांत बली जाल्ल्या जिवांच्यो यादी, संधिग्ध परिस्थितेक वळग जाल्ल्या ल्हानां- व्हडांचो उल्लेख , मोनिका बायेन, साद्या पूण , काळजाक लागच्या उत्रां धारीर खेळयला. पानांच फुलां जाताना कवितेंत, नश्वर जिविताची पिंत्रावणी बरी लागल्या, धर्तेच्या विवीध सन्निवेशांनी आनी रंगानीं कवितेक सोभाय चडल्या.

पिडेसतांची सेवा मोनिका बायेचें काव्याळ पयणाचें टोनीक. देकून त्या थळाचेर तिचीं कल्पनां, बगणां, अनबोग, जायते तिच्या कवितेंनी चिडकोन बसल्यात, अट्टेंतल्या कळ्यां भाषेन. पिडेसताक बरो कर्च्या दिशेन, देवाचेर भर्वासोन आसचें कितलें गर्ज, विज्ञान‌च सगळें कर्ता, म्हण भर्वासच्या मनश्याक तिणें चिमटो काड‌ल्लेबरी " नर्साचें पास्खां फेसत " कविता सवाल उडयता.

पर्गावांतले जिवीत कानडी भाशेच्या सांगणेपरीं, "दूरद बेट्ट नुण्णगे" म्हण आमकां चिंतुंक करयता मोनिकाबाय. पर्गावांविशीं साद्या मनश्यांचें चिंताप आनी हकीकत ती सोभीत रितीन पिंत्रायता. रांदपा कुडांत य भगणां शिजवन , सांबार रांद‍ल्ले परीं, सोड दोडिचें जिवीत, लग्ना जोड्यांचे मोगा जिवीत, रुता कर्चे हिशारे, कवितेंनी तिणें गुंतल्यात.

सामाजीक भलायकेक भिगडावंक, अत्याचारा तसलीं घडितां कितलीं मारेकार म्हण ती कळवळता. मोबायल, मोग, पयशे, कांटो असल्या सभार इमाजीं द्वारीं मोनिका बायेन, साद्या भाशेन, कोणेंय समजोव्येत तसल्या कवितेंक जल्म दिला.

"पानांच फुलां जाताना", अनी थोडी कृषी केल्ली जाल्यार, अनीक‍यी बळिषट कविता, मोनिकाबायेच्या लिखणेंत किरलात्यो, म्हण भगलें म्हाका. तिच्या व्यसत वावरा थळार, घरा भितर तशें भायल्या वावरांत, ३५ कवितांक जीव दिंवचें ससारायेचें काम खंडीत नय. पूण ती बरयीत आसा, ती गजाल खुशेची. मनश्या मोलांक , अनीक‍यी बळिषट जावन उकलून धर्न, फुडल्या पिळगेक, तीं हातांतर कर्च्या वावरांत, हें कविता पुसतक वावुरलां म्हळ्ळें सत. ह्या दिशेन, फुडेंय, मोटो वावर मोनिकाबाये थावन जांवदी म्हण आंवडेतां, अनी तिका सर्व बरें आशेतां.

- फेल्सी लॊबो देरेबैल (माय, २०२३)

फेल्सी लोबो देरेबैल: कोंकणी, कन्नड तशेंच तुळू भासेंनी कविता, लेकनां बरंवची ही सां लुवीस हैसकूलांत शिक्षकी जावन वावर करून आसा. कोंकणी नेमाळ्यांनी, आकाश‌वाणी मंगळूर, विश्व कोंकणी केंद्रच्या यूट्यूब च्यानलाचेर कोंकणी साहित्य सादर केलां. तर्जणेचो वावर केला, साहितीक सर्तेंनी इनामां जोडल्यांत.