ಪಯ್ಣಾರಿ.ಕೊಮ್ Poinnari.Com: Konkani Research, Konkani Study, Progressive Konkanni Literature, Konkani Writing, Konkani Poetry, Creative Writing, Konkani Books, Konkani Association, Konkani Work, Fiction Writing, Poetry Criticism, Poetry Contests, Writing C

[ಕವಿತಾ] ಬರಂವ್ಕ್ ಚಿಂತ್ಲಾಂ... ವಾಚ್ತಾಯ್ (- ಲಾರೆನ್ಸ್ ವಿನೋದ್ ಬಾರ್ಬೋಜ್)

ಕೊಂಕಣಿಚಿ ಗತ್ ಅಶಿ ಜಾಲ್ಯಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಎಕಾ ಸಾಂಗ್ಣೆಚಿ ಯಾದ್ ಯೆತಾ; ’ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಘರಾಂತ್ ಭಾರಾ ಜೊತಾಂ, ಹಾಂವ್ ಮಾತ್ರ್ ಮಾಗೊನ್ ಖಾತಾಂ’. ಅಶೆಂ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಕೊಂಕಣಿ ಭಾಸ್ ಏಕ್ ರಾಶ್ಟ್ರೀಯ್ ಭಾಸ್ ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಭಾಸೆಚಿ ವಾಡಾವಳ್ ಜಾಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ವೆಗ್-ವೆಗಳ್ಯಾ ರಾಜ್ಯಾಂನಿ ಸರ್ಕಾರಾನ್ ಜಾಯ್ತೊ ತೆಂಕೊ ದಿಲಾ. ಗೊಂಯ್ಚಿ ರಾಜ್ಯ್ ಭಾಸ್ ನಾಗರಿ ತಶೆಂಚ್ ರೋಮಿ ಲಿಪಿಂತ್ಲ್ಯಾ ಕೊಂಕಣಿಕ್ ಪಾಟಿಂಬೊ ದಿತಾ, ಕರ್ನಾಟಕ್, ಕೇರಳ್ ಆನಿ ಆತಾಂ ದೆಲ್ಹಿಂತ್ ಸಯ್ತ್ ಕೊಂಕಣಿ ಅಕಾಡೆಮಿಚೆಂ ಸ್ಥಾಪನ್ ಜಾಲಾಂ. ಕರ್ನಾಟಕಾಂತ್ ದೋನ್ ಕೊಂಕಣಿ ಅಧ್ಯಯನ್ ಪೀಠ್ ಸ್ಥಾಪಿತ್ ಜಾಲಾಂ. ಮುಂಬಂಯ್ತ್, ಪರ್ಗಾಂವಾಂತ್ ಸಯ್ತ್ ವೆಗ್-ವೆಗಳಿಂ ಕೊಂಕಣಿ ಸಂಘಟನಾಂ ಆಸಾತ್, ಸಭಾರ್ ಸಂಘಟನಾಂ, ಸಂಸ್ಥೆ ಆಸಾತ್, ಕಾರ್ಯಿಂ ಜಾತಾತ್, ಪತ್ರಾಂನಿ ತ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಾಂಚಿ ಭಾತ್ಮಿ ಛಾಪುನ್ ಯೆತಾ, ಕೊಂಕಣಿ ಪುಸ್ತಕಾಂ ಛಾಪುನ್ ಯೆತಾತ್, ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಲಾಭ್ತಾತ್, ಮಾನ್-ಸಮ್ಮಾನ್ ಆಸಾ, ಸಕ್ಕಡ್ ಸಾರ್ಕೆಂ.

ಪುಣ್ ಏಕ್ ಮುಳಾವೆಂ ಸವಾಲ್; ಕೊಂಕಣಿ ಭಾಸ್ ವ್ಹಾಡ್ತಾ/ವ್ಹಾಡ್ಲ್ಯಾಗಿ? ಕೊಂಕಣಿ ಭಾಸ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಸರ್ಕಾರಾನ್ ರೊವಾಣೆಕ್ ಬೊಸೊನ್ ಕೊಂಕಣಿ ತಾಂತಿಯಾಕ್ ತಾಂತಿಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಹಾಡ್ಚೆಂ ನ್ಹಯ್. ತರ್ ಹೆಂ ಕಾಮ್ ಕೊಣಾಚೆಂ? ಸರ್ಕಾರಾನ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ದಿಲ್ಯಾ, ಅಧ್ಯಯನ್ ಪೀಠ್ ದಿಲಾಂ, ಕೊಂಕಣಿ ಭವನಾಕ್ ಜಾಗೊ ದಿಲಾ ಪುಣ್ ಕೊಂಕಣಿ ಕಿತ್ಲ್ಯಾ ಮಾಪಾನ್ ವಾಡ್ಲ್ಯಾ? ಹೆಂ ಮುಳಾವೆಂ ಪ್ರಶ್ನ್. ಸಂಘಟನಾಂ ಆಸಾತ್ ಪುಣ್ ಸಾಂದೆ ಕಿತ್ಲೆ ಆಸಾತ್? ಕಾರ್ಯಿಂ ಜಾತಾತ್ ಪುಣ್ ತಾಂತುಂ ಕಿತ್ಲಿಂ ಹಾಜರಿ ಜಾತಾತ್? ಪುಸ್ತಕಾಂ ಯೆತಾತ್ ಪುಣ್ ಕಿತ್ಲಿಂ ವಾಚ್ತಾತ್? ಹಿಂ ಮುಳಾವಿಂ ಪ್ರಶ್ನಾಂ ಆಮಿ ಸಮ್ಜುಂಕ್ ಪ್ರೇತನ್ ಕರ್ಚೆಂ ಭೋವ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ ಶಿವಾಯ್, ಆಮ್ಕಾಂ ಸರ್ಕಾರ್ ಆಸಾ ಆನಿ ಸರ್ಕಾರ್ ಸಗ್ಳೆಂ ಕರ್ತಾ ವಾ ಸರ್ಕಾರಾನ್ ಸಗ್ಳೆಂ ಕೆಲಾಂ ಮ್ಹಣುನ್ ಆಮಿ ಹಾತ್ ಭಾಂದುನ್ ಬೊಸ್ಲ್ಯಾಂವ್ ತರ್ ಖರೆಂಚ್ ’ದರ್ಯಾಂತ್ ಆಸಾ ಮಾಸೊ, ಆಳೆನ್ ವಾಟ್ತಾ ಪಿಸೊ’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ ಜಾಯ್ನಾ?

ಯು.ಕೆಂತ್ಲ್ಯಾ ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರಾಂತ್ ವಸ್ತಿ ಕರುನ್ ಆಸ್ಚೊ ಶಿರ್ವಾಂಚೊ ಲಾರೆನ್ಸ್ ಬಾರ್ಬೋಜಾಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಕವಿತೆಂತ್ಲಿ ಮಾರ್ಮಿಕತಾ ತಿತ್ಲಿಚ್ ಸುಟಾವಿ ಆಸಾ. ಸಾಂಗೊಂಕ್ ಗೆಲ್ಯಾರ್ ಲಜ್, ಪೊಟಾಕ್ ನಾ ಪೇಜ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ ಜಾಲ್ಯಾ ಗತ್. ಕೊಂಕಣಿ ಪತ್ರಾಂ ಎಕೆಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಬಂಧ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ಲ್ಯಾಂತ್. ಕೊಂಕಣಿ ಪುಸ್ತಕಾಂ ಛಪ್ತೆಲಿಂ ಉಣಿಂ ಜಾವ್ನ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾಂತ್, ಪುಸ್ತಕಾಂ ಪರ್ಗಟ್ಣೆಚೊ ಖರ್ಚ್ ಚಡುನ್ ಆಸಾ ಆನಿ ವಾಚ್ಪಿ ನಾಂತ್. ಬಾಕಿಚೆಂ ಸಕ್ಕಡ್ ಕೊಲೊ ವ್ಹರುಂ; ವಾಚ್ಪಿ ಸೊಡ್ಯಾಂ, ಬರವ್ಪಿಚ್ ಕಿತ್ಲೆಂ ವಾಚ್ತಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ದರೇಕ್ಲ್ಯಾನ್ ಅಪ್ಣಾಕ್ ಅಪ್ಣಾನ್ ಪ್ರಶ್ನ್ ಕೆಲೆಂ ತರ್ ಆಮಿ ಕಿತ್ಲ್ಯಾ ಉದ್ಕಾಂತ್ ಆಸಾಂವ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಗಮ್ತಾ.

- ಸಂ

[ಕವಿತಾ] ಬರಂವ್ಕ್ ಚಿಂತ್ಲಾಂ... ವಾಚ್ತಾಯ್? (- ಲಾರೆನ್ಸ್ ವಿನೋದ್ ಬಾರ್ಬೋಜ್)

ಬರಂವ್ಕ್ ಚಿಂತ್ಲಾಂ... ವಾಚ್ತಾಯ್? ದೊರಾಚ್ಯಾ ಪಾಸಾಕ್ ಅಂರ್ದಲ್ಯಾ ಕಳ್ಯಾಂಚಿ ಸೊಭಾಯ್ ನಿರ್ಜೀವ್ ಪಾಯ್ನೆಲಾಂ ಮುಖಾರ್ ಜೀವ್ ಸೊಡ್ಚೆಂ ಪಳೆಂವ್ನ್ ಬರಂವ್ಕ್ ಚಿಂತ್ಲಾಂ... ವಾಚ್ತಾಯ್? ವಾಚ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ ಪುಸ್ತಕಾಂತ್ಲೆ ಚುಕ್ಲಲೆ ಅವಸ್ವರ್ ದೊಳ್ಯಾಂ ಮುಖಾರ್ ಪಾಶಾರ್ ಜಾತಾನಾ ಝಗಡ್ಚಿಂ ಭಗ್ಣಾಂ ಘುಂತ್‌ಲ್ಲಿಂ ಉತ್ರಾಂ ನಾಸ್ತಾಂ ಕಸಲಿಂಚ್ ಶರ್ತಾಂ ಬರಂವ್ಕ್ ಚಿಂತ್ಲಾಂ... ವಾಚ್ತಾಯ್? ಉಜ್ವಾಡಾಂತ್ ದಿಸಾನಾತಲ್ಲೆಂ ಸತ್ ಕಾಳೊಕಾಂತ್ ಸಮ್ಜತಾನಾ ಕಾಳೊಕಾಂತ್ ಬಸುನ್ ಉಜ್ವಾಡಾಚಿ ವ್ಹಡ್ವಿಕಾಯ್ ಬರಂವ್ಕ್ ಚಿಂತ್ಲಾಂ... ವಾಚ್ತಾಯ್? ಮ್ಹಜ್ಯೆಂ ಭ್ಯೆಂ ತುಜೆಂ ಭಳ್ ಮೌನ್ ಪ್ರೇಕ್ಷಕ್ ’ಭಕ್ತಾಂಚ್ಯೊ’ ಮಸ್ತಿ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಮತಿಂತ್ ಚಿಂತ್ನಾಂಚಿ ಕುಸ್ತಿ ಇಲ್ಲೆಂ ಧಯ್ರ್ ಘೆವ್ನ್ ಬರಂವ್ಕ್ ಚಿಂತ್ಲಾಂ... ವಾಚ್ತಾಯ್? ಹಾಂತು ಆಸಾಂ ಹಾಂವ್, ತುಂ ಅನಿ ಸಮಾಜ್ ಪುಣ್ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಬರಂವ್ ದೀಶ್ಟ್ ನಾತಲ್ಲ್ಯಾ ದೊಳ್ಯಾಂವಿಶಿಂ ದಿಶ್ಟಾವೊ ನಾತಲ್ಲ್ಯಾ ಬೊಡಾಂವಿಶಿಂ ದಾಂಪ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ ದೊಳ್ಯಾಂನಿ ಪಳಯಿಲ್ಲಿಂ ಉತ್ರಾಂ ನೆಣಾಂ ಕೊಣ್ ವಾಚ್ತಲೊ, ಸಮ್ಜತಾಲೊ ಹಾಂತ್ಲಿಂ ಸೂತ್ರಾಂ ಪಿಶ್ಯಾ ಭರ್ವಶ್ಯಾನ್ ಬರಂವ್ಕ್ ಚಿಂತ್ಲಾಂ... ಸತ್ ಸಾಂಗ್.... ತುಂ ವಾಚ್ತಾಯ್? **** - ಲಾರೆನ್ಸ್ ವಿನೋದ್ ಬಾರ್ಬೋಜ್**. [ಎಪ್ರಿಲ್, 2022]

	ಲಾರೆನ್ಸ್ ವಿನೋದ್ ಬಾರ್ಬೋಜ್: ಶಿರ್ವಾಂ ಗಾಂವಾಂತ್ ಜಲ್ಮುನ್ ಇಜ್ನೆರಾಚೆಂ ಶಿಕಪ್ ಜೊಡುನ್ ಸದ್ದ್ಯಾಕ್ ಮಾಂಚೇಸ್ಟರ್ ಯು.ಕೆ.ಂತ್ ಅಪ್ಲ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಸವೆಂ ವಸ್ತಿ ಕರ್ಚೊ ಹೊ ಬರೊ ವಾಚ್ಪಿ ತಶೆಂಚ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಅಭಿಮಾನಿ ಜಾವ್ನಾಸಾ. ಕವಿತಾ, ಲೇಖನಾಂ ತಶೆಂಚ್ ಸಮೀಕ್ಶಾ ಬರವ್ನ್ ಆಸ್ಚಾ ಹಾಣೆಂ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕೊಂಕಣಿಂತ್ ಸಯ್ತ್ ವಾವ್ರ್ ಕರುನ್ ಆಸಾ.
[kovita] Boround Chintlam.... Vachtai?* (- Lawrence V Barboza)*
Konkonnichi got oxi zalea mhollear eka sangnnechi yad yeta; ’mhojea ghorant bhara zotam, hamv matr magon khatam’. Oxem kiteak mhollear, konkonni bhas ek raxttri-i bhas ani hea bhasechi vaddaull zamvcheak veg-vegollea rajeamni sorkaran zaito tenko dila. Gõychi rajy bhas nagori toxench romi lipintlea konkonnik pattimbo dita, kornattok, keroll ani atam delhint soit konkonni okaddemichem sthapon zalam. Kornattokant don konkonni odhyoin pitth sthapit zalam. Mumbomyt, porgamvant soit veg-vegollim konkonni songhottonam asat, sobhar songhottonam, somsthe asat, karyim zatat, potramni tea kareanchi bhatmi chhapun yeta, konkonni pustokam chhapun yetat, puroskar labhtat, man-som'man asa, sokkodd sarkem. Punn ek mullavem soval; konkonni bhas vhadtagi? konkonni bhas mhollear sorkaran rovannek boson konkonni tantiak tantiam thaun bhair haddchem nhoi. Tor hem kam' konnachem? sorkaran okaddemi dilea, odhyoin pitth dilam, konkonni bhounak zago dila punn konkonni kitlea mapan vaddlea? hem mullavem proxn. Songhottonam asat punn sande kitle asat? karyim zatat punn tantum kitlim hazori zatat? pustokam yetat punn kitlim vachtat? him mullavim proxnam ami somzunk preton korchem bhovo gorjechem xivai, amkam sorkar asa ani sorkar sogllem korta va sorkaran sogllem kelam mhonnun ami hat bhandun bosleamv tor khorench ’doreant asa maso, allen vatt'ta piso’ mholl'lleporim zaina? U.Kntlea Manchesterant vosti korun ascho Shirvancho Lawrence Barbozachea hea kovitentli marmikota titlich suttavi asa. Sangonk gelear loz, pottak na pez mholl'lleporim zalea got. Konkonni potram ekek zaun bondh zaunko lagleant. Konkonni pustokam chhoptelim unnim zaun aileant, pustokam porgottnnecho khorch choddun asa ani vachpi nant. Bakichem sokkodd kolo vhorum; vachpi soddeam, boroupich kitlem vachtai mholl'llem doreklean opnnak opnnan proxn kelem tor ami kitlea udkant asamv mholl'llem gomta. - Som
[kovita] Borounk Chintlam... Vachtai?* (- Lawrence V Barboza)*
Borounk chintlam... Vachtai? Dorachea pasak omrdolea kolleanchi sobhai nirjivo painelam mukhar jivo soddchem pollemvn borounk chintlam... Vachtai? vach‍l'lea pustokantle chuklole ovosvor dolleam mukhar paxar zatana zhogoddchim bhognnam ghunt‌l'lim utram nastam kosolinch xortam borounk chintlam... Vachtai? ujvaddant disanatol'lem sot kallokant somzotana kallokant bosun ujvaddachi vhoddvikai borounk chintlam... Vachtai? mhojyem bhyem tujem bholl moun prekxok ’bhoktancheo’ mosti mhojea motint chintnanchi kusti il'lem dhoir gheun borounk chintlam... Vachtai? hantu asam hamv, tum oni somaz punn kitem mhonn boromv dixtt natol'lea dolleamvixim dixttavo natol'lea boddamvixim damp‍l'lea dolleamni polloyil'lim utram nennam konn vachtolo, somzotalo hantlim sutram pixea bhorvoxean borounk chintlam... Sot sang.... Tum vachtai? **** - Lawrence V Barboza.** [Apr, 2022]

	Lawrence V Barboza, Manchester, UK: Mongllur mullacho Lawrence Vinod Barboza sod'deak U.K.ntlea Manchesterant vosti korun ascho ek boro vachpi zaunasa. Konkonnint lekonam boroileant toxench konkonni kareamni kriall riticho vaur korun ascho. Kothadaizant hannem ek kanniechem sadar‌ponn kelam.
[कविता] सब्द (- लारेन्स वी. बारबोज)
कोंकणिची गत अशी जाल्या म्हळ्यार एका सांगणेची याद येता; ’म्हज्या घरांत भारा जोतां, हांव मात्र मागोन खातां’. अशें कित्याक म्हळ्यार, कोंकणी भास एक राश्ट्रीय भास आनी ह्या भासेची वाडावळ जांवच्याक वेग-वेगळ्या राज्यांनी सर्कारान जायतो तेंको दिला. गोंयची राज्य भास नागरी तशेंच रोमी लिपिंतल्या कोंकणीक पाटिंबो दिता, कर्नाटक, केरळ आनी आतां देल्हिंत सयत कोंकणी अकाडेमिचें स्थापन जालां. कर्नाटकांत दोन कोंकणी अध्ययन पीठ स्थापीत जालां. मुंबंयत, पर्गांवांत सयत वेग-वेगळीं कोंकणी संघटनां आसात, सभार संघटनां, संस्थे आसात, काऱ्यीं जातात, पत्रांनी त्या काऱ्यांची भात्मी छापून येता, कोंकणी पुसतकां छापून येतात, पुरसकार लाभतात, मान-सम्मान आसा, सक्कड सार्कें. पूण एक मुळावें सवाल; कोंकणी भास व्हाडता/व्हाडल्यागी? कोंकणी भास म्हळ्यार सर्कारान रोवाणेक बोसोन कोंकणी तांतियाक तांतियां थावन भायर हाडचें न्हय. तर हें काम कोणाचें? सर्कारान अकाडेमी दिल्या, अध्ययन पीठ दिलां, कोंकणी भवनाक जागो दिला पूण कोंकणी कितल्या मापान वाडल्या? हें मुळावें प्रश्न. संघटनां आसात पूण सांदे कितले आसात? काऱ्यीं जातात पूण तांतूं कितलीं हाजरी जातात? पुसतकां येतात पूण कितलीं वाचतात? हीं मुळावीं प्रश्नां आमी समजुंक प्रेतन कर्चें भोव गर्जेचें शिवाय, आमकां सर्कार आसा आनी सर्कार सगळें कर्ता वा सर्कारान सगळें केलां म्हणून आमी हात भांदून बोसल्यांव तर खरेंच ’दऱ्यांत आसा मासो, आळेन वाटता पिसो’ म्हळ्ळेपरीं जायना? यू.केंतल्या म्यांचेसटरांत वसती करून आसचो शिर्वांचो लारेन्स बारबोजाच्या ह्या कवितेंतली मार्मिकता तितलीच सुटावी आसा. सांगोंक गेल्यार लज, पोटाक ना पेज म्हळ्ळेपरीं जाल्या गत. कोंकणी पत्रां एकेक जावन बंध जावंक लागल्यांत. कोंकणी पुसतकां छप्तेलीं उणीं जावन आयल्यांत, पुसतकां पर्गटणेचो खर्च चडून आसा आनी वाचपी नांत. बाकिचें सक्कड कोलो व्हरूं; वाचपी सोड्यां, बरवपीच कितलें वाचताय म्हळ्ळें दरेकल्यान अपणाक अपणान प्रश्न केलें तर आमी कितल्या उदकांत आसांव म्हळ्ळें गमता. - सं
[कविता] बरवंक चिंतलां... वाचताय? (- लारेन्स वी. बारबोज)
बरवंक चिंतलां... वाचताय? दोराच्या पासाक अंर्दल्या कळ्यांची सोभाय निर्जीव पायनेलां मुखार जीव सोडचें पळेंवन बरवंक चिंतलां... वाचताय? वाच‍ल्ल्या पुसतकांतले चुकलले अवस्वर दोळ्यां मुखार पाशार जाताना झगडचीं भगणां घुंत‌ल्लीं उत्रां नासतां कसलिंच शर्तां बरवंक चिंतलां... वाचताय? उज्वाडांत दिसानातल्लें सत काळोकांत समजताना काळोकांत बसून उज्वाडाची व्हडविकाय बरवंक चिंतलां... वाचताय? म्हज्यें भ्यें तुजें भळ मौन प्रेक्षक ’भक्तांच्यो’ मसती म्हज्या मतिंत चिंत्नांची कुसती इल्लें धयर घेवन बरवंक चिंतलां... वाचताय? हांतू आसां हांव, तूं अनी समाज पूण कितें म्हण बरंव दीश्ट नातल्ल्या दोळ्यांविशीं दिश्टावो नातल्ल्या बोडांविशीं दांप‍ल्ल्या दोळ्यांनी पळयिल्लीं उत्रां नेणां कोण वाचतलो, समजतालो हांतलीं सूत्रां पिश्या भर्वश्यान बरवंक चिंतलां... सत सांग.... तूं वाचताय? **** - लारेन्स वी. बारबोज.** [एपरील, २०२२]

	लारेन्स वी. बारबोज, म्यांचेसटर, यू.के.: मंगळूर मुळाचो लारेन्स विनोद बारबोज सद्द्याक यू.के.ंतल्या म्यांचेसटरांत वसती करून आसचो एक बरो वाचपी जावनासा. कोंकणिंत लेकनां बरयल्यांत तशेंच कोंकणी काऱ्यांनी क्रियाळ रितिचो वावर करून आसचो. कथादायजांत हाणें एक काणियेचें सादार‌पण केलां.


ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್

2004 ಥಾವ್ನ್ 2011 ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕಾರ್ಯಾಳ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಚೆರ್ ಪರ್ಗಟ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಂಚ್ಣಾರ್ ಸಾಹಿತಾಕ್ ಆಮಿ ಫುಡಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಪಯ್ಣಾರಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಲಾಭಯ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್.